Bij tinnitus (Latijnse werkwoord “tinnire” = rinkelen) ervaart iemand geluid, zonder dat daarvoor een externe geluidsbron wordt gevonden. De geluiden worden vaak omschreven als gefluit, geruis, gerinkel, gezoem of gebrom. Het geluid verschilt per persoon qua aard, toonhoogte en volume.
De geluiden die worden waargenomen worden gegenereerd door het zenuwstelsel van oren en hersenen.
Is er een gehoorverlies, dan krijgt het brein minder prikkels van de oren. Het heeft dan de neiging tot overcompenseren en dat kan resulteren in het waarnemen van tinnitus.
Tinnitus kan in twee categorieën worden onderverdeeld: subjectief en objectief:
- De minder vaak voorkomende objectieve tinnitus is ook waarneembaar door een andere persoon. Over het algemeen is hiervoor medische behandeling mogelijk.
- Subjectieve tinnitus is alleen waarneembaar voor de patiënt.
Als het geluid slechts tijdelijk is en snel weer verdwijnt is er sprake van acute tinnitus. Voor miljoenen mensen zijn de geluiden echter permanent en ontwikkelt zich een chronische tinnitus. Het overgrote deel van patiënten ervaart de geluiden als matig tot niet hinderlijk. Ongeveer een op de vijf beschrijft de ervaring als onprettig tot onverdraaglijk. Veel mensen raken zo gespannen door tinnitus dat het ten koste gaat van hun kwaliteit van leven.
Tinnitus is een aanwijzing voor problemen in het geluidsverwerkende systeem en kan in verband gebracht worden met de meeste uiteenlopende ziektepatronen. Vaak wordt tinnitus geassocieerd met blootstelling aan luide geluiden, die de gevoelige zintuigcellen in het binnenoor kunnen beschadigen. Behalve door schade aan het gehoorsysteem kan tinnitus ook worden veroorzaakt door een stoornis in het kaakgewricht en chronische pijn in de nekspieren. Er zijn ook medicijnen die tinnitus kunnen veroorzaken. Als het medicijnengebruik wordt gestaakt, verdwijnen de geluiden meestal ook. Maar sommige medicijnen kunnen onherstelbare schade aanrichten, die tot permanente tinnitus kan leiden.
Roken, alcohol, cafeïne en stress kunnen tinnitus verergeren.
Tinnitus kan een excessieve belasting vormen die slapeloosheid, angsten en depressie kan veroorzaken.